Castiliaans Scheidingsgebergte

Het Castiliaans Scheidingsgebergte (Sistema Central) is een bergketen die ligt in het centrum van het Iberisch Schiereiland en ongeveer 600 kilometer lang is. Hij loopt van het centrum van Portugal in het westen, waar de bergen bekend zijn onder de naam Serra de Estrella, richting het oosten en enkele honderden kilometers verder richting het noordoosten, waar hij grenst aan het Iberisch Randgebergte (Sistema Ibérico). Hij vormt de natuurlijke grens tussen in het noorden Castilla y León en in het zuiden Castilla-La Mancha, Extremadura en Madrid en snijdt ook de Spaanse Hoogvlakte (Meseta Central) in tweeën.

In de praktijk wordt de naam Sistema Central niet veel gebruikt maar zijn de bergen bekend onder de diverse deelgebergten die in dit gebied liggen, onder meer de onderstaande deelgebergten waar hikingiberia.com diverse wandelingen heeft.

De Sierra de Gredos is het hoogste en ruigste deel van het Castiliaans Scheidingsgebergte en ligt in de provincies Ávila, Cáceres, Madrid en Toledo. Het hoogste punt ligt in de provincie Ávila, op de Almanzor op 2.592 meter, wat tevens het hoogste punt van het gehele Castiliaans Scheidingsgebergte is. De Sierra de Gredos wordt gekenmerkt door zijn grote granietmassa´s, en vanuit de zuidkant is het gebergte relatief steil om te beklimmen. In het hart van de noordkant van de Sierra de Gredos ligt de Circo de Gredos, een cirque die is ontstaan door een gletsjer. Het is de belangrijkste cirque van het Castiliaans Scheidingsgebergte en ongeveer 33 hectare groot. In deze cirque liggen de veel bezochte Laguna Grande, de Almanzor en de berghut Elola, die door veel klimmers en wandelaars gebruikt om naar de Almanzor te gaan. Het kale, rotsachtige hooggebergtelandschap van deze cirque is spectaculair en één van de absolute hoogtepunten van het Castiliaans Scheidingsgebergte.

Naar het oosten, richting Madrid, gaat de Sierra de Gredos over in de Sierra Oeste de Madrid, het meest westelijke gedeelte van de Sierra de Madrid - verzamelnaam voor de diverse gebergten in de provincie Madrid - en grenst direct aan de Sierra de Guadarrama, dat ook onderdeel uitmaakt van de Sierra de Madrid. De Sierra Oeste de Madrid is het minst bekende deel van de Sierra de Madrid, met uitzondering van het stuwmeer van San Juan dat, vanwege het feit dat het het enige stuwmeer van de provincie Madrid is waarin gezwommen mag worden, kan wemelen met bezoekers vanuit de hoofdstad. Omdat in dit deel van de Sierra de Madrid de bergen aanzienlijk lager zijn dan in de Sierra de Guadarrama en de Sierra Norte de Madrid, zijn de wandelingen een stuk toegankelijker voor het brede publiek en zijn ze ook uitstekend in de winter te doen.

De Sierra de Guadarrama is het meest centrale gedeelte van de Sierra de Madrid. Het ligt voor het grootste deel in de provincie Madrid en deels in de provincie Segovia. Het hoogste punt is de Peñalara met een top van 2.430 m. De begroeiing wordt gedomineerd door dennenbossen, en op lagere hoogten eiken en steeneiken. Zomers is het gebergte erg droog, alhoewel er beduidend meer regen valt dan in de stad Madrid. Vanwege de nabijheid van de metropool Madrid is het een uitermate populair wandelgebied en zijn er relatief veel goede wandelpaden te vinden.

De Sierra Norte de Madrid is het meest noordelijke gedeelte van de Sierra de Madrid. De grens tussen de Sierra de Guadarrama en de Sierra Norte de Madrid is niet altijd duidelijk (sommigen rekenen bijvoorbeeld Peñalara tot de Sierra Norte de Madrid). Op hikingiberia.com rekenen we het gebied ten noordoosten van Cotos tot de Sierra Norte de Madrid. Het gebied heeft een oppervlakte van 1.253 km² en omvat deelgebergten zoals Somosierra, Sierra del Lobosillo, La Cabrera en La Morcuera. Door het gebied stroomt de rivier de Lozoya die verbonden is met vijf stuwmeren: Pinilla, Riosequillo, Puentes Viejas, El Villar en El Atazar. Deze stuwmeren zijn van vitaal belang voor de watervoorziening aan de Spaanse hoofdstad.

Verder naar het oosten in de provincies Guadalajara, Segovia en Madrid ligt de Sierra de Ayllón. Bijzonder aan het gebergte is dat in de dalen de meest zuidelijke beukenbossen van Europa voorkomen: La Pedrosa, Montejo en het natuurpark Hayedo de Tejera Negra. In het gebergte ontstaat een aantal rivieren zoals de Río Jarama, Río Sorbe, Río Jaramilla, Río Berbellido, Río Sonsaz en Río del Ermito. Het gebergte is een goed alternatief om - alhoewel verder weg - vanuit Madrid te bezoeken, omdat het rustiger is en anders van karakter. Het bestaat grotendeels uit leisteen en graniet en in mindere mate uit gneis, en heeft de laatste toppen van boven de 2.000 meter van het Castiliaans Scheidingsgebergte, waardoor het prachtige uitzichten geeft zowel richting het Madrileense gebergte als richting de laagvlakte van Segovia.

De Sierra de Ayllón maakt onderdeel uit van de Sierra Norte van Guadalajara, dat een verbinding vormt tussen het Castiliaans Scheidingsgebergte en het Iberisch Randgebergte. Behalve de Sierra de Ayllón omvat het de gebergten Alto Rey, Pela en de Sierra Gorda, het natuurpark Hayedo de Tejera Negra, en de natuurreservaten Macizo del Pico del Lobo-Cebollera, Río Pelagallinas en Sonsaz. Het gebied wordt doorsneden door diverse stroomgebieden van rivieren zoals de Jaramilla, Jarama, Lozoya, Sorbe en de Bornova. In het gebied liggen ook drie belangrijke stuwmeren: De Vado, Beleña en Alcorlo. Door het klimaat kent het zowel een een grote diversiteit aan bossen - zoals beukenbossen, eikenbossen, naaldboombossen en boombegroeiingen aan rivieroevers - als struikgewassen en graslanden.

De Sierra de Francia is één van de uitlopers van het Castiliaans Scheidingsgebergte, gelegen tussen de Sierra de Béjar en de Sierra de Gata. Het ligt deels in het noorden van de provincie Cáceres en grotendeels in het zuiden van de provincie Salamanca. Het is onderdeel van het natuurpark Las Batuecas-Sierra de Francia, een gebied dat op 11 juli 2000 tot natuurpark is verklaard.

De Serra da Estrela is de meest westelijke bergketen van het Castiliaans Scheidingsgebergte, in het centrum van Portugal. Het hoogste punt van deze keten ligt op Torre, op 1.993 meter, het hoogste punt van het Portugese vasteland. Het opmerkelijke aan deze top is dat hij via een asfaltweg bereikt kan worden en gelegen is op een grote rotonde. Om de 2.000 meter te bereiken, is hier in de 19e eeuw een toren van 7 meter hoog gebouwd, vanwaar de naam van deze top. Hier ligt ook het enige skigebied van het land.